باید دانشجویان محروم از تحصیل به دانشگاه ها بازگردند
انجمن قانونی حامیان حق تحصیل، روز گذشته در یک نشست خبری، با حضور اعضا و دانشجویان ممنوع التحصیل از تلاش های جدی این انجمن برای ورود دانشجویان محروم از تحصیل در مهرماه سال جاری خبر داد. این انجمن در خرداد امسال با انتشار اطلاعیه یی، پیگیری وضعیت دانشجویان محروم از تحصیل را به صورت رسمی اعلام کرد.
کیوان صمیمی، رئیس انجمن حامیان حق تحصیل، با اشاره به اینکه این جلسه یک نشست صمیمی بین اعضا است از تلاش های بی نتیجه این انجمن برای ارتباط با نمایندگان ملت خبر داد؛ «تیرماه امسال با نایب رئیس کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی جلسه یی داشتیم و هشدار دادیم که مساله حق تحصیل مساله حادی است و تا قبل از مهرماه باید وضعیت این دانشجویان روشن و حل شود، از همان موقع درخواست ملاقاتی را با اعضای کمیسیون آموزش مجلس دادیم، اما تاکنون پاسخی نگرفته ایم و الان هم در حال پیگیری این مساله هستیم. در همین راستا، ۱۲ مرداد هم نامه یی به آقای علی عباسپور رئیس کمیسیون آموزش داده و با ذکر سابقه موضوع، درخواست دیدار با اعضای این کمیسیون را مطرح کرده ایم.» صمیمی با اشاره به اینکه این تقاضا هم تاکنون بی پاسخ مانده، ابراز امیدواری کرد نمایندگان مردم حساسیت لازم را روی این قضیه داشته باشند و در پیگیری این مساله کمک کنند.
مجلس، تنها روزنه موجود
در ادامه عبدالفتاح سلطانی، سخنگوی انجمن حامیان حق تحصیل، درباره دلیل خبری نکردن فعالیت های این انجمن گفت؛ «تجربه نشان داده است نمایندگان زیاد مایل به طرح این بحث در جامعه نیستند، به همین خاطر این مباحث را زیاد مطرح نکردیم و مدتی چراغ خاموش حرکت کردیم تا به جار و جنجال متهم نشویم و ضربه یی به روند پیشروی کارها وارد نشود.» البته سلطانی امید انجمن به کمک از طرف مجلس را ضعیف دانست و تنها پیگیری این ماجرا را به این دلیل که تنها روزنه امید موجود است، ضروری دانست. سخنگوی انجمن با ذکر اینکه متاسفانه دیوان عدالت هم با رویه موجود، در را به روی دوستان بسته است و مجلس هم پاسخگو نیست، در این شرایط چند محور کاری را پراهمیت خواند؛ «در این وضعیت، باید اطلاع رسانی قوی صورت بگیرد و همه در وهله اول بدانند که حق تحصیل حقی نیست که سلب شود، پس در مباحث امروزی اولین هدف از مجازات اصلاح مجرم یا متخلف است. اگر در بدترین و بدبینانه ترین حالت به قضیه نگاه کنیم و عمل دانشجویان منتقد و معترض را عمل مجرمانه یی بدانیم، نباید به کلی از تحصیل محروم شوند چون حتی در زندان ها، حق تحصیل از مجرمان هم گرفته نمی شود. از نظر مذهبی هم کسانی که با قرآن آشنا باشند می دانند که سلب حق تحصیل نباید به عنوان یک مجازات باشد.» یکی از اعضای شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت(طیف علامه) هم به روش های مختلف محرومیت از تحصیل دانشجویان در سال های اخیر اشاره کرد. علی نیکونسبتی به نمایندگی از این تشکیلات بحث استادان بازنشسته را مطرح کرد و یادآور شد همانگونه که دانشجویان به دفاع از این استادان برآمدند، انتظار می رفت استادان دانشگاه هم در مقابل محرومیت دانشجویان از تحصیل واکنش نشان دهند. نیکونسبتی با اظهار امیدواری برای درست شدن رویه غلط موجود، خاطرنشان کرد؛ در سال گذشته چهار هزار دانشجو از تحصیل محروم شده اند که ۸۰۰ مورد آن به خاطر فعالیت های انتقادی و سیاسی دانشجویان بوده است.
نباید هزینه جدیدی داده شود
در ادامه سلیمان محمدی سخنگوی کمیته دفاع از حق تحصیل دانشگاه علامه طباطبایی که سه ترم از تحصیل محروم و به دانشگاه ممنوع الورود شده است، صحبت از وضعیت شان را ذکر مصیبتی خواند که همه از آن مطلعند و با ابراز تاسف از اینکه اطلاع رسانی درستی در این قبیل فعالیت ها صورت نمی گیرد، درباره تجربه دانشجویان در کمیته دفاع از حق تحصیل گفت؛ «اگر کار جدیدی قرار است انجام شود، باید منتج به نتیجه باشد، در غیر این صورت تنها تجربه های گذشته تکرار می شود که پیامد آن، سرخوردگی دانشجویان است.»
دبیر سابق شورای صنفی دانشکده علوم اجتماعی، با ذکر اینکه تقریباً همه راه ها چون صحبت با مسوولان دانشگاه و وزارتخانه و شکایت به دیوان عدالت اداری و تقاضای کمک از مجامع حقوق بشری را رفته اند، استفاده از تجربیات موجود را ضروری خواند و تاکید کرد؛ «به هیچ عنوان نباید راه هایی را دوباره برویم که هزینه های جدیدی را به بدنه وارد کند و باید تمام تلاش روی بازگشت دانشجویان به دانشگاه متمرکز شود.» محمدی همچنین با انتقاد از عملکرد سازمان ها و تشکل های موجود دانشجویی گفت؛« متاسفانه برخی تشکل ها فقط در دوره های خاص و به دلایلی فعال می شوند، بنابراین دانشجویان پشتوانه یی را با خود حس نمی کنند، کما اینکه سال گذشته ما در دانشگاه علامه بیش از ۴۰ ترم تعلیق خوردیم اما از آن تشکل هایی که خود را نماینده دانشجویان می دانند، خبری نبود. امیدوارم این بار هم دانشجویانی وارد گود نشوند و آنجا ببینند که پشتوانه یی ندارند.» توحید علی زاده هم در این جلسه، به نمایندگی از دانشجویان ممنوع شده از تحصیل (ستاره دار) سال ۸۵ با ذکر اینکه جامعه شناسی سیاسی می خوانده، گفت؛ «ما طبق آنچه در کلاس هایمان آموخته بودیم، انتقاد می کردیم، آن هم انتقادهای سازنده و فکر نمی کردیم این مساله چنان از تحمل دولت خارج باشد که به جای ذکر رتبه، روی کارنامه هایمان نوشته شود به طبقه چهارم سازمان سنجش که اصلاً متعلق به این سازمان نیست، مراجعه کنیم.» علی زاده تاکید کرد؛«همه صحبت ما بحث حق تحصیل نیست، ما در خانه هایمان هم می توانیم بخوانیم و باسواد شویم، اما باید به آنها بگوییم که رفتارشان اشتباه است.» در ادامه مرتضی حسین زاده که بعد از کنکور کارشناسی ارشد سال ۸۶ از تحصیل محروم شده است، گفت؛ «همه ما محرومان از تحصیل خاستگاه های مشترکی داریم که محدود به گرفتن همین حق تحصیل نیست و حق آزادی را به مثابه حق هر فرد ایرانی می خواهیم. سازمان سنجش به جای اینکه مامن و جای امنی برای دانش آموختگان و امر تحصیل باشد، ناامنی برای این قشر ایجاد کرده است که همدلی و همراهی ما باید این روندرا متوقف کند.»
محرومیت به خاطر دختر بودن
زینب پیغمبرزاده عضو کمیسیون زنان دفتر تحکیم وحدت (طیف علامه) هم با یاد بهاره هدایت، فعال زنان بازداشت شده، درباره فعالیت های این کمیسیون سخن گفت و با عنوان کردن بحث سهمیه بندی جنسی دانشگاه ها آن را تبعیض آشکار جنسی خواند؛ «در سال های گذشته صدها دختر فقط به دلیل دختر بودن از تحصیل محروم شده اند. اما غیر از برخوردهای موجود با کلیه دانشجویان، دختران به دلیل دختر بودن، تحت اتهاماتی مانند رعایت نکردن شئون اسلامی به کمیته های انضباطی احضار می شوند. یعنی دختر دانشجویی به خاطر داشتن روسری به این کمیته ها احضار می شود. به طور نمونه سال گذشته ۹۰ دختر دانشجو در یکی از دانشگاه های کرج به این اتهام به کمیته انضباطی احضار شدند.» پیغمبرزاده همچنین به فشارهای دیگری اشاره کرد که در کمیته های انضباطی به دختران وارد می شود و باعث خلق فجایع دانشگاه کرمانشاه، سهند تبریز و دانشگاه زنجان می شود. در ادامه علی صابری هم با یاد دانشجویان زندانی سخنانی ایراد کرد و مهدی عربشاهی عضو شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت (طیف علامه) هم درباره برخوردهای قضایی که غالباً در دوره های تحصیلی یا وقت امتحانات صورت می گیرد و عملاً دانشجو را از تحصیل محروم می کند، سخن گفت. در پایان هم فرشید مقدم، دانشجوی محروم شده از تحصیل، بیانیه این انجمن را قرائت کرد.
سیامک سعدی
روزنامه اعتماد
اعتراض به محرومیت دانشجویان از تحصیل
عصر روز دوشنبه دانشجویان محروم از تحصیل در دفتر کوچک انجمن دفاع از حق تحصیل جمع شدند تا برای حق ادامه تحصیل خود راهکاری بیندیشند. دانشجویانی که به‌خاطر فعالیت منتقدانه و صنفی از ادامه تحصیل منع شده‌اند. دانشجویان ستاره‌دار، دانشجویانی که حتی کارنامه کنکور کارشناسی ارشد هم به‌دستشان نرسید و دانشجویانی که به‌دلیل چندین ترم تعلیق به‌خاطر فعالیت منتقدانه از ادامه تحصیل بازماندند، در نشستی که از سوی انجمن دفاع از حق تحصیل و با همکاری دفتر تحکیم وحدت برگزار شد، شرکت کردند و نسبت به محرومیت خود از تحصیل اعتراض کردند. هرچند سخنرانان به برخوردهای صورت‌گرفته با اساتید و برخوردهای قضایی با دانشجویان نیز اشاره و آن را محکوم کردند.
در ابتدای این نشست خبری کیوان صمیمی، رئیس انجمن دفاع از حق تحصیل، با بیان اینکه نوزدهم خردادماه اعلام شده که ۱۶ نفر از متقاضیان ورود به مقطع کارشناسی ارشد، از حق تحصیل محروم شده‌اند، تصریح کرد: از همان زمان تلاش‌های خود را در این زمینه آغاز کردیم و هفدهم و هجدهم تیرماه درخواست ملاقات با اعضای کمیسیون آموزش را دادیم که تاکنون پاسخی داده نشده است. در ادامه سلطانی، سخنگوی انجمن حامیان حق تحصیل نیز اظهار کرد: با توجه به صحبت‌هایی که با برخی نمایندگان مردم کردیم، مشخص است که زیاد مایل نیستند موضوع مطرح شود. متاسفانه از سوی دیوان عدالت اداری هم در به رویمان بسته شد و رای غیرقانونی علیه دانشجویان صادر کردند و اگر به جایی برسیم که در مجلس هم به بن‌‌بست بخوریم باید یک اطلاع‌رسانی قوی انجام دهیم. وی با طرح این پرسش که آیا حق تحصیل از حقوقی هست که بشود از افراد سلب کرد، گفت: با بدترین نگاه می‌توان گفت، دانشجویی که مطالباتی دارد، عملش مجرمانه است، اما در این حالت هم نمی‌توان دانشجو را از تحصیل محروم کرد. ما مجرمانی داریم که در زندان تحصیل می‌کنند و وقتی در زندان برای یک مجرم این فضا ایجاد می‌شود که تحصیل کند، چگونه می‌توانند به خود اجازه دهند که جلوی تحصیل دانشجویان را بگیرند؟ سلطانی افزود: ما حق نداریم مقرراتی وضع کنیم که حتی در صورت تخلف، دانشجو را به مدت طولانی از تحصیل محروم کنیم. این عمل بر خلاف فرهنگ دینی ما نیز هست، چرا که در قران رسالت انبیا آموزش و تعلیم ذکر شده است.
دکتر سلطانی در پایان ابراز امیدواری کرد که با اطلاع‌رسانی و فشار افکار عمومی این روند غیرقانونی هرچه زودتر متوقف شود. بر اساس این گزارش، در ادامه علی نیکونسبتی عضو شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت با اشاره به بازنشستگی اجباری گروهی از اساتید برجسته و مستقل، گفت: به عنوان شاگردان این اساتید وظیفه خودمان می‌دانیم که به این موضوع اعتراض کنیم، اما ای‌کاش روزی که شاهد برخورد با دانشجویان بودیم، اساتید از آنها حمایت می‌کردند. اگر اساتید بپامی‌خاستند و اعتراض می‌کردند امروز در چنین وضعیتی نبودیم. البته با معدود اساتیدی که اعتراض کردند برخورد بدی شد و حتی برخی از آنها اخراج شدند، چرا که تعدادشان کم بود.
وی تصریح کرد: در مطرح‌ترین دانشگاه‌های جهان شاهد اساتیدی هستیم که سن بسیار بالایی دارند. دکتر شلینگ که چندی پیش به ایران آمد و در دانشگاه شریف سخنرانی کرد، با بالغ بر ۹۰ سال سن همچنان در دانشگاه‌ها تدریس می‌کند. در ادامه نشست دانشجویان محروم از تحصیل، توحید علیزاده به نمایندگی از منع تحصیل‌شدگان سال ۸۴ سخنرانی کرد و گفت: موضوع دانشجویان ستاره‌دار از سال ۸۵ و پس از کنکور کارشناسی ارشد سال ۸۴ آغاز شد. او علت منع‌تحصیل‌ها را منع سیستم حاکم عنوان کرد. وی افزود: پس از آن تا دو سال در کنکور شرکت نکردم اما سال گذشته در کنکور شرکت کردم که پس از گرفتن کارنامه با کمال تعجب دیدم که تنها اسمم در برگه است و روی آن نوشته شده که به طبقه چهارم سازمان سنجش بروم؛ طبقه‌ای که معتقدم به واقع اصلا متعلق به سازمان سنجش نیست. وی محرومیت از تحصیل را نهایت بی‌انصافی در حق دانشجویان دانست و گفت: ما تمام پیگیری‌ها را کرده‌ایم و الان هم از پیگیری‌ها ناامید نیستم و امیدوارم که بتوانم در دانشگاه تحصیل کنم. در ادامه سلیمان محمدی نماینده دانشجویانی که به‌خاطر چند ترم تعلیق، از تحصیل محروم شده‌اند، گفت: من از یک سال و نیم پیش به دانشگاه ممنوع‌الورودم و در کمیته حمایت از حق تحصیل نیز تلاش‌های زیادی کردیم اما حمایت کافی از ما نشد. وی با بیان اینکه ممنوع‌الورودی چیزی نیست که در قانون وجود داشته باشد، تصریح کرد: با اینکه ابتدا دیوان عدالت اداری به‌نفع من رای داد، رئیس دانشگاه علامه طباطبایی در مقابل حکم قاضی دیوان ایستاد و با فشارهایی که به قاضی وارد شد، او حکم را برگرداند. محمدی بر لزوم حمایت همه‌جانبه فعالان دانشجویی و مدنی از یکدیگر برای احقاق حقوق ازدست‌رفته تاکید کرد. حسین‌زاده نیز به نمایندگی از دانشجویانی که کارنامه کنکور کارشناسی ارشد به او داده نشده است، گفت: وجه اشتراک همه کسانی که از تحصیل محروم شده‌اند این است که همه ما خواسته‌هایی داشته‌ایم و خواستار آزادی‌هایی بوده‌ایم که حق هر ایرانی بوده است؛ اما در مقابل، یک برخورد خشن و تنبیهی در دستور کار دولت قرار گرفته تا بفهماند، اگر حقی بخواهید شما را از حقی دیگر محروم می‌کنیم. وی افزود: سازمان سنجش که باید امین مردم باشد، در روندی وارد شده که از آن سلب اطمینان می‌شود.
وی محرومیت از تحصیل را نمونه بارز نقض حقوق بشر و حتی حقوق مندرج در قانون اساسی ایران عنوان کرد و گفت: متاسفانه روی این مسئله کار کارشناسی کردند و از سال ۸۶ با همکاری برخی نهادها و سازمان سنجش، از ارائه کارنامه خودداری کردند تا محرومان مدرکی برای اثبات حق خود نداشته باشند. وی ادامه داد: در سازمان سنجش به ما می‌گویند که طبق تبصره شورای‌عالی انقلاب فرهنگی مجاز به اعلام صلاحیت علمی شما نیستیم. این تبصره چیست و کجاست؟ در ادامه این نشست، زینب پیغمبرزاده عضو کمیسیون زنان دفتر تحکیم وحدت نیز با یادی از بهاره هدایت دبیر کمیسیون زنان دفتر تحکیم که در بازداشت است، به طرح سهمیه‌بندی جنسیتی که باعث محرومیت دختران از تحصیل در برخی رشته‌ها می‌شود اشاره کرد و گفت: سهمیه‌بندی جنسیتی چیزی است که وقیحانه به آن اعتراف می‌شود و بر اساس آن افراد زیادی فقط و فقط به خاطر اینکه دختر هستند از تحصیل محروم می‌شوند. وی با اشاره به اینکه محرومیت از تحصیل به‌شکل‌های مختلف گریبان دانشجویان را گرفته است، افزود: عدم‌رعایت پوشش و شئونات اسلامی از مواردی بوده که دانشجویان دختر به خاطر آن به کمیته انضباطی احضار و یا حتی از تحصیل محروم می‌شوند. موضوع دیگر تفکیک جنسیتی در دانشگاه‌ها بود که در دانشکده خبر با وجود مخالفت دانشجویان در سال گذشته که مسوولان سعی در تفکیک جنسیتی داشتند، باز هم اصرار به ایجاد دیوار جنسیتی دارند. یکی از فارغ‌التحصیلان دانشگاه اصفهان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ما با بیان اینکه دلیل محرومیتش از تحصیل سخنرانی در دو تریبون آزاد و درخواست برای راه‌اندازی انجمن اسلامی دانشجویان بوده است، اظهار کرد: نزدیک به یک سال برای کنکور ارشد درس خواندم اما در نهایت حتی کارنامه‌ام هم به دستم نرسید و دلیل این محرومیت انتقاد ما به وضعیت صنفی و فعالیت دانشجویی بوده است. مهدی عربشاهی دبیر سیاسی دفتر تحکیم وحدت نیز اظهار کرد: علاوه بر شیوه‌های متداول برای محرومیت از تحصیل یکی از شیوه‌ها بازداشت‌هایی است که در طول سال تحصیلی انجام می‌شود که گاها در زمان امتحانات است و به طور غیرمستقیم باعث محرومیت از تحصیل می‌شود. وی به زندانی بودن نزدیک به ۱۶ دانشجو در سراسر کشور اشاره کرد و افزود: همه آنها در دفاع از آزادی‌های آکادمیک به زندان افتاده‌اند. عربشاهی با اشاره به موضوع دانشگاه زنجان، گفت: به نظر می‌آید، به جای پیگیری تخلف معاونی که یک دانشجو را به خاطر داشتن پرونده تحت فشار قرار داده، پرونده به جایی می‌رود که جای شاکی و متهم عوض شود و اراده پرونده‌سازی‌ای همچون دانشگاه امیرکبیر وجود دارد. هم‌اکنون چهار دانشجوی دانشگاه زنجان بازداشت شده‌اند.
دبیر سیاسی دفتر تحکیم وحدت(طیف علامه) افزود: در مورد هاشمی و هدایت بازجویی آنها تمام شده اما فشارهایی هست که آنها در زندان بمانند و گروهی به دنبال این هستند که با اتهامات کذب به تحکیم ضربه بزنند که این اتهامات با شناختی که از تحکیم و این دو نفر وجود دارد، مشخص است که کذب است و این جوسازی‌ها پیشاپیش محکوم به شکست است. در پایان این نشست بیانیه جمعی از دانشجویان محروم از تحصیل خوانده شد. در بخش‌هایی از این بیانیه آمده است: «ماشین گزینش که از سه سال پیش تجدید سازمان یافته، سالیانه ده‌ها تن از دانشجویان را از صحنه دانشگاه حذف می‌کند. کمیته‌های انضباطی سخاوتمندانه احکام تعلیق صادر می‌کنند. استادان مستقل از دانشگاه اخراج شده یا به اجبار بازنشسته می‌شوند و افرادی فاقد صلاحیت علمی و گاه دارای پیشینه‌های امنیتی جایگزین ایشان می‌شوند.»
در ادامه این بیانیه با بیان اینکه هر سال که می‌گذرد حلقه مخالفان دموکراسی و آزادی بر دانشگاه تنگ‌تر می‌شود، عنوان شده است: «ما دانشجویان محروم از تحصیل ایران هـشــدار می‌دهیم که دانشگاه در این کشور رفته‌رفته هم از جهت کارکردهای علمی‌اش و هم از جنبه نقش سیاسی و اقتصادی‌اش، به طور نظام‌مند تضعیف می‌شود و این نتیجه سیاستی است که به طور آگاهانه مسوولان به واقع نامسوولی در پیش گرفته‌اند که تنها در فکر قدرتی عنان‌گسیخته‌اند. مـــــا برای احیای حقوق آموزشی خود تلاش می‌کنیم و برای روزی که «دستیابی به آموزش عالی با تساوی کامل برای همه ممکن شود» ما در این راه تمامی فعالان حقوق بشر و نیروهای دموکراسی‌خواه را به همراهی فرامی‌خوانیم.
مهران فرجی
روزنامه کارگزاران
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر